Waarschijnlijk heb je het wel eens voorbij zien komen: koud douchen schijnt gezond te zijn. Na flink wat inspanning even (steen)koud douchen moet bijna een magische methode zijn als we alles lezen. Of atleten die met regelmaat een ijsbad nemen. Hoe gezond is een koude douche nu echt? In dit artikel gaan we hier wat dieper op in. Als je benieuwd bent over de voor- of nadelen van koud douchen, lees dan snel verder. Daarnaast hebben we een veelgestelde vragen sectie over koud douchen toegevoegd, zodat al je vragen beantwoord worden.
Koud douchen: de voordelen
We zullen er niet omheen draaien en geven direct antwoord op de vraag ‘Is een koude douche gezond?’. Het korte antwoord is ja, mits je het niet te lang doet. Dit is een beetje het geval met heel veel dingen in het leven. Het is gezond, maar doe het met mate. Ga dus niet zomaar een half uur onder een steenkoude douche staan, maar bouw het rustig op. Hier moeten dan natuurlijk wel voordelen aan zitten, want waarom zou je het anders doen natuurlijk. Dit zijn de voordelen van een koude douche:
- Het geeft energie
- Het verbetert de bloedcirculatie
- Het kan spierpijn verminderen
- Het is goed voor je huid en haar
- Het kan mogelijk helpen met afvallen / vetverbranding
- Het versterkt je immuunsysteem
- Het heeft een positief effect op ons lymfesysteem
Het geeft energie
Het is natuurlijk allang bekend dat een koude douche voor een flinke opfrissing zorgt en je hierna vaak alerter bent. Wanneer je de kraan ineens koud draait, krijgt je lichaam een kick en laat het adrenaline vrij. Naast het opwekken van adrenaline worden je zenuwuiteinden ook geprikkeld die een opwekkend en fris gevoel tot gevolg hebben. Als je in de ochtend traint kan een koude douche net die prikkel zijn die je nodig hebt om fris in de sportschool te staan op de vroege morgen. Daarnaast hoef je natuurlijk niet de sportschool in, maar een koude douche kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je niet je halte mist doordat je in slaap sukkelt in de bus. De prikkels van een koude douche kunnen bijvoorbeeld ook voorkomen dat je zit te knikkebollen tijdens die vroege vergadering op je werk.
Het verbetert de bloedcirculatie
Koud douchen zorgt voor vernauwing van de bloedvaten, ook wel vasoconstrictie genoemd. Dit zorgt ervoor dat je bloed sneller gaat stromen en je organen dus efficiënter van bloed worden voorzien. In feite zorgt het dus voor een hogere bloeddruk. Daarnaast krijgen je hersenen natuurlijk ook meer bloed, waardoor je ook weer een alert gevoel krijgt. Dit kan je trouwens ook helpen als je moet studeren of goed moet opletten. Een beetje extra concentratie kan natuurlijk nooit kwaad.
Het kan spierpijn verminderen
Jawel je leest het goed, een koude douche zorgt ervoor dat jouw spierpijn (DOMS) verminderd kan worden. Je ziet dan ook veel topatleten, zoals bijvoorbeeld boxers, die na een zware training in een ijsbad gaan zitten om zo weer zo snel mogelijk fris en fruitig te zijn voor de volgende training. Dit is natuurlijk meer dan welkom voor vrijwel elke sporter, maar dan moet je wel volhouden en die koude douche (of bad) ook daadwerkelijk nemen!
Een artikel dat meerdere onderzoeken heeft geanalyseerd toont aan dat voor een optimaal resultaat het aan te raden is je lichaam 5 tot 15 minuten onder te dompelen in water van 10 tot 15 graden Celsius. Met even koud afdouchen lijk je het gewenste resultaat van beter herstel dus niet te halen helaas.
Het is goed voor je huid en haar
Een koude douche zorgt ervoor dat je huid en haar een boost krijgen en gezond blijven. Dit kan belangrijk zijn wanneer je bijvoorbeeld veel afvalt of snel spiermassa aankomt. Je huid krijgt hierbij veel te verduren en dagelijks een koude douche kan positief bijdragen aan de elasticiteit van de huid. Door koud te douchen blijft de huid namelijk zijn veerkracht houden en blijft deze eerder strak dan wanneer je vaak warm doucht. Een koude douche zorgt ervoor dat de huid en het haar niet uitdroogt, terwijl dit bij een warme douche dus wel kan gebeuren. Met een warme douche kunnen de natuurlijke oliën oplossen, waardoor droogheid kan ontstaan. Dit kun je dus makkelijk voorkomen door niet meer zo warm te douchen.
Het helpt mogelijk met afvallen / vetverbranding
Koud douchen kan mogelijk effect hebben op een verhoogde activatie van bruin vet. Bruine vetcellen worden actief door kou en dit zou betekenen dat er meer witte vetcellen verbrand zullen worden. Dit zorgt namelijk voor warmte voor het lichaam. Het lichaam wilt zich namelijk opwarmen als je in een koude douche stapt. Koud douchen zou dus een versterkend effect kunnen hebben op de vetverbranding, volgens onderzoeken uit 2012 en 2013. Meer onderzoek is echter nodig om echt te kunnen bevestigen of het kan helpen met afvallen.
Een onderzoek uit 2014 waar de Nederlander Wim Hof (The Iceman) werd vergeleken met zijn tweelingbroer toonde weer andere resultaten. Hier werd geconcludeerd dat er geen verschil te ontdekken was en er dus geen verhoogde activatie gemeten werd van bruin vet. Ook hier dient meer onderzoek naar te worden gedaan om uitsluitsel te kunnen geven.
Het versterkt je immuunsysteem
Een koude douche heeft een positief effect op ons immuunsysteem. Wanneer je lichaam wordt blootgesteld aan koude temperaturen gaan er als het ware alarmbellen af: het lichaam wilt opwarmen. Er is dus een soort van stresssituatie ontstaan voor het lichaam. Wanneer dit gebeurt wordt ons immuunsysteem geprikkeld en worden er witte bloedcellen aangemaakt. De witte bloedcellen staan erom bekent dat deze ons lichaam beschermen tegen allerlei kwaaltjes en ziekten. Het regelmatig nemen van een koude douche kan er dus voor zorgen dat je minder vaak ziek bent.
Het heeft een positief effect op ons lymfesysteem
Een lymfesysteem, wat is dat nu weer? Eigenlijk is het heel gemakkelijk. De cellen in ons lichaam produceren ook afval. Dit afval moet worden afgevoerd en het lymfesysteem van het menselijk lichaam speelt hierbij een belangrijke rol. Als onze spieren zich samentrekken, ontstaat er beweging in de lymfevaten, waardoor de afvalstoffen kunnen worden afgevoerd. Tijdens een koude douche worden de spieren flink samengetrokken, waardoor de lymfevaten dus beter hun werk kunnen doen. Hierdoor kunnen de afvalstoffen van onze cellen dus efficiënter worden afgevoerd.
Koud douchen: de nadelen
Heeft koud douchen ook nadelen? Dat kun je jezelf afvragen na al die positieve punten. Voor een aantal mensen kunnen er toch zeker nadelen zijn als ze besluiten te kraan een stuk kouder te draaien.
Het belemmert mogelijk krachtontwikkeling
In 2014 werd een onderzoek verricht op 17 getrainde jonge mannen. Na trainingen werden ze op intervalbasis behandeld met koud water om vervolgens te meten wat voor effect dit heeft op hun krachtontwikkeling. Er werd uiteindelijk een klein negatief effect gemeten op de ontwikkeling van hun kracht. De onderzoekers concluderen echter dat, om het echt goed te kunnen onderbouwen, dat er meer onderzoek gedaan moet worden. Koud douchen kan dus mogelijk de krachtontwikkeling belemmeren.
Het is een shock voor het lichaam
Koud douchen kan toch in een bepaalde manier als inspanning worden gezien. Het lichaam krijgt als het ware een flinke shock, waardoor allerlei processen in ons lichaam versterkt worden. Nu heeft een gezonde persoon hier mogelijk wel baat bij, maar voor sommige mensen kan deze shock wellicht iets te heftig zijn. Bijvoorbeeld ouderen kunnen mogelijk niet zo goed tegen het koude water. Daarnaast zouden mensen met hartklachten ook minder goed kunnen reageren op zo’n shock van het koude water.
Het kan als onprettig worden ervaren
Mensen kunnen het als onprettig ervaren om koud te douchen. Sommige mensen die voor het eerst koud douchen klagen dat ze na de koude douche niet meer goed opwarmen en het dus nog voor lange tijd koud hebben. Er kunnen dus toch wel een aantal nadelen aan koud douchen kleven. Twijfel je erover of het wel of niet voor jou is weggelegd, dan raden we je altijd aan om een arts te raadplegen en je door hem of haar te laten adviseren.
Hoe koud douchen?
Nu weet je al het een en ander van koud douchen, maar we weten nog niet precies hoe we dit kunnen opbouwen. Het is namelijk niet aan te raden om ineens onder een ijskoude douchte te gaan staan. Het wordt dan ook aangeraden om dit rustig op te bouwen en de kraan dus steeds kouder te zetten. Hier hebben we een beknopt stappenplan gemaakt zodat om te wennen aan een koude douche. Volg deze stappen om te leren hoe je koud moet douchen.
- Begin onder de douche met een normale temperatuur
- Draai de douche langzaam een beetje kouder en begin met je ledematen
- Zodra je hier een beetje aan went kan de rest van je lichaam volgen
- Draai de kraan steeds een beetje kouder
- Houd dit vol totdat je de ademhaling onder controle hebt en rustig kunt ademhalen
- Stap vervolgens onder de douche vandaan en blijf op een rustige ademhaling letten
- De volgende keer kun je dit steeds verder uitbouwen en langer koud douchen
- Blijf dit volhouden en voor je het weet kun je minutenlang comfortabel koud douchen
Het kan wellicht wat te heftig zijn als je ook je hoofd onder het koude water houdt. Dit is gelukkig niet nodig om het positieve effect van koud douchen te krijgen. Vind je het prettig om ook je hoofd onder de koude kraan te houden dan is dat natuurlijk aan jezelf, maar wegens de gevoeligheid is het wellicht beter om het hoofd niet vol onder de koude kraan te laten.
Veelgestelde vragen over koud douchen
Omdat we het voor onze lezers graag zo overzichtelijk mogelijk willen houden, zullen we hier nog een aantal veelgestelde vragen beantwoorden. Heb jij na het lezen alsnog vragen? Laat het ons weten en wie weet nemen we deze wel op in deze sectie.
Nee, een koude douche is niet gevaarlijk voor de meeste mensen. Je lichaam kan best tegen een stootje, maar zorg er wel voor dat je het lichaam laat wennen aan de kou. Voor oudere mensen of mensen met bijvoorbeeld een hartaandoening kan de shock van het koude water misschien wel iets te heftig zijn. Raadpleeg dan ook altijd een arts als je twijfelt of koud douchen misschien te intens voor je is.
Ja, koud douchen is goed voor je huid en zelfs ook je haar. De huid blijft zijn veerkracht houden, waardoor de huid mooi strak blijft. Daarnaast daarnaast zorgt een warme douche ervoor dat de natuurlijke oliën van de huid en het haar worden opgelost, wat droge en jeukerige huid en haren tot gevolg kan hebben. Een koude douche doet dit niet, dus zorgt er ook voor dat je huid en haar niet uitdroogt.
Er is geen specifieke temperatuur die een koude douche hoeft te hebben. Draai de douchekraan gewoon zo koud totdat het echt niet meer comfortabel is, maar je ademhaling wel rustig blijft. Hoe vaker je dit gaat doen, hoe kouder je vanzelf kunt douchen.
Het maakt in principe niet uit wanneer je besluit om koud te douchen. Veel mensen kiezen er echter voor om dit in de ochtend te doen, aangezien ze een flinke opfrisser krijgen van de douche. Het is mogelijk dat je slechter slaapt na een koude douche, omdat je lichaam net een shock heeft gekregen. Als je twijfelt over wat het beste moment is om koud te douchen kun je dit het beste gewoon testen. Douche je een keer koud in de ochtend en een keer in de avond. Dan kun je zelf beoordelen wat het beste werkt. Wat voor de ene persoon wel werkt, hoeft natuurlijk voor een ander niet te werken.
Een koude douche kan mogelijk helpen bij afvallen. Het kan namelijk zorgen voor de activatie van bruin vet. Het lichaam wordt hierdoor geholpen met de vetverbranding, waardoor een koude douche kan helpen als je graag wilt afvallen.
Bronvermelding
- Bleakley. C. et al. (2012) Cold‐water immersion (cryotherapy) for preventing and treating muscle soreness after exercise.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD008262.pub2/abstract - Versey, N.G. et al. (2013) Water immersion recovery for athletes: effect on exercise performance and practical recommendations.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23743793 - Ouellet, V. et al. (2012) Brown adipose tissue oxidative metabolism contributes to energy expenditure during acute cold exposure in humans.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3266793/ - Chen, K.Y. et al. (2013) Brown fat activation mediates cold-induced thermogenesis in adult humans in response to a mild decrease in ambient temperature.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23780370 - Vosselman, M.J. et al. (2014) Frequent extreme cold exposure and brown fat and cold-induced thermogenesis: a study in a monozygotic twin.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25014028 - Fröhlich, M. et al (2014) Strength training adaptations after cold-water immersion.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24552795
Er zijn nog geen reacties op dit artikel.