Muscle memory / spiergeheugen: wat is het nu echt?

Wanneer je al een bepaalde hoeveelheid spiermassa hebt gehad en je vervolgens stopt met trainen, zou je na deze pauze sneller terug op niveau kunnen komen door muscle memory. Tenminste, dat wordt vaak geclaimd. Maar bestaat spiergeheugen eigenlijk wel? En zo ja, hoe werkt dit dan? In deze blog leggen we uit wat muscle memory is en of het daadwerkelijk werkt op de manier waarop we denken dat het werkt. Vervolgens leggen we uit hoe je er profijt van zou kunnen hebben.

Wat is muscle memory?

In het Nederlands is muscle memory gewoon spiergeheugen, maar aangezien de term muscle memory een algemeen begrip is geworden, gebruiken we ook deze term in de blog. Heel simpel uitgelegd zorgt muscle memory ervoor dat je verloren spiermassa weer sneller kunt terugwinnen. Dan bedoelen we sneller dan wanneer je deze spiermassa nog niet eerder had.

Stel je verliest een aanzienlijke hoeveelheid spiermassa doordat je bijvoorbeeld een bot breekt in je arm. De spieren in je arm kun je dan voor meerdere weken niet gebruiken. Hierdoor nemen ze flink af in zowel spiermassa als spierkracht. Wanneer je vervolgens de krachttraining weer gaat oppikken, groeit je spiermassa sneller dan wanneer je niet eerder aan krachttraining zou hebben gedaan. Dat is het effect van muscle memory op de spiermassa in je arm. Het zorgt er dus voor dat je weer sneller terug op je oude niveau kunt komen dan wanneer je dat oude niveau nog niet eerder zou hebben behaald.

Hoe werkt muscle memory?

Nu we weten wat muscle memory is, dienen we uiteraard nog te begrijpen hoe het werkt. Ons lichaam is namelijk zeer complex en zo zijn er ook verschillende complexe processen die uiteindelijk zorgen voor het effect van spiergeheugen. Onderstaand leggen we uit hoe dit proces werkt en waardoor je uiteindelijk sneller spiermassa kunt terugwinnen dan wanneer je deze spiermassa nog niet eerder hebt gehad.

Spiervezels en spiercelkernen

Muscle memory begint bij de spiervezels in je lichaam. Elke spier die je hebt bestaat uit dergelijke spiervezels. Deze vezels zijn weer opgebouwd met spiercellen. Alle cellen in je lichaam hebben een kern, maar spiercellen hebben meerdere kernen. Een spiercelkern wordt gebruikt om de eiwitaanmaak aan te sporen en zorgt op deze manier dus voor de groei van de spiervezels en dus de spieren.

Wanneer je traint ontstaan er minuscule scheurtjes in je spiermassa. Om dit te herstellen stuurt je lichaam de spiercellen aan om te fuseren met de spier en zo het scheurtje te repareren. Op termijn ontstaan er zo meer spiercelkernen. Misschien begrijp je nu al een beetje hoe werkt, maar meer spiercelkernen wil dus zeggen: meer eiwitaanmaak in de spieren. Dit zorgt er vervolgens weer voor dat er meer spiermassa opgebouwd kan worden. Dat is muscle memory.

Ook interessant: Spiermassa opbouwen: de 8 beste tips

Spiermassa terugwinnen

Op het moment dat je al enkele jaren aan krachttraining hebt gedaan, heb je waarschijnlijk een goede hoeveelheid spiermassa opgebouwd. Dit wil dus ook zeggen dat je een flinke aanvullende hoeveelheid spiercelkernen hebt ten opzichte van toen je nog niet trainde. Nu komt het mooie, er bestaat een grote kans dat deze extra spiercelkernen voor de rest van je leven in je spiervezels blijven. Onderzoek toont aan dat deze ten minste 15 jaar, maar misschien voor altijd aanwezig blijven.

Wanneer je voor een langere periode geen spierversterkende oefeningen meer hebt gedaan, zul je merken dat je spiermassa begint af te nemen. De spiercelkernen blijven echter gewoon aanwezig. Wanneer je vervolgens weer begint met trainen, zal je lichaam dus meer eiwitaanmaak in de spieren bewerkstelligen dan wanneer je deze aanvullende spiercelkernen niet zou hebben. Op dat moment zorgt muscle memory er voor dat je weer snel terug kunt komen op je oude niveau.

Alle voordelen van muscle memory

Het spiergeheugen wat je inmiddels hebt opgebouwd door de toename in spiercelkernen brengt vele voordelen met zich mee. Dit heeft namelijk invloed op meer dan alleen het opbouwen van je spiermassa. Onderstaand hebben we de belangrijkste voordelen van muscle memory voor je uitgewerkt.

Muscle memory op latere leeftijd

Omdat onderzoek laat zien dat er zelfs een kans bestaat dat deze celkernen voor de rest van je leven blijven bestaan, kan dit ook in een latere fase van je leven voordelen bieden. Dat bewegen belangrijk is weten we natuurlijk allemaal, maar als je ouder wordt, wordt dit misschien wel nóg belangrijker. Zo blijf je namelijk ook op je oude dag nog fit. Een verhoogde hoeveelheid spiercelkernen kan ervoor zorgen dat je ook op latere leeftijd meer spiermassa blijft behouden dan je leeftijdsgenoten. Hierdoor kun je beter blijven bewegen en blijft je lichaam langer fit door het opgebouwde spiergeheugen.

Ook interessant: Gezond ouder worden: 8 tips

Het werkt motiverend

Daarnaast is muscle memory ook erg belangrijk om je motivatie hoog te houden. Stel je kunt door omstandigheden voor een langere periode niet meer trainen. Het is heel ontmoedigend als je vervolgens weer helemaal opnieuw zou moeten beginnen. Gelukkig is dat dus niet het geval. Je zult merken dat je weer vrij snel spiermassa opbouwt en kunt in een korte periode al resultaat zien. Dit werkt natuurlijk erg motiverend om te blijven trainen, zodat je in een relatief korte periode weer terug op je oude niveau bent.

Ook interessant: Motivatie om te sporten: 12 tips

Herstel sneller na een ongeval

Wanneer je iets breekt of scheurt kan het herstel erg lang duren. Muscle memory kan dit proces versnellen. Bij een breuk kun je de spieren rondom de breuk voor langere tijd niet gebruiken. Bij een spierscheur dienen je spieren niet alleen te herstellen van de scheur, maar kun je ze ook voor een lange periode niet gebruiken. Wanneer je vervolgens aan je herstel begint, is het mogelijk dat dit proces een stuk sneller verloopt door je spiergeheugen. Dit maakt het dus niet enkel voor spiermassa opbouwende doeleinden interessant, maar ook voor dergelijk herstel na een blessure of ongeval.

Afsluitend

We kunnen dus concluderen dat muscle memory daadwerkelijk bestaat en het dus voordelen met zich meebrengt. Door aan krachttraining te doen worden er meer spiercelkernen aangemaakt, die de eiwitaanmaak in de spieren stimuleren. Deze spiercelkernen blijven tenminste 15 jaar aanwezig, maar mogelijk zelfs voor de rest van je leven.

Wanneer je na een lange afwezigheid dus weer begint met trainen, kan deze verhoogde hoeveelheid spiercelkernen zorgen dat er meer eiwitaanmaak in de spier plaatsvindt. Hierdoor kun je sneller spiermassa opbouwen dan wanneer je deze spiercelkernen niet zou hebben.

Ook bij het fit blijven op oudere leeftijd of het sneller herstellen na een ongeval kan muscle memory een belangrijke rol spelen. Het is dus zeker geen verkeerd idee om eens een setje dumbbells op te pakken en wat spierversterkende oefeningen te doen. Je oudere zelf zal je dankbaar zijn.